Watersnood, hittegolven, de oprukkende Deltavariant… Ook in komkommertijd dendert het alarmerende nieuws onverminderd voort. Jagen de berichten je af en toe de stuipen op het lijf? Hier zijn drie tips voor stressvrije nieuwszomer.
1. Herken de medialogica
Stel jezelf de vraag waaróm dit bericht is gemaakt en verplaats je daarbij in de journalist. Hij of zij filtert en selecteert, zoekt invalshoeken, schrapt en vult aan. Jij krijgt een uitsnede van de werkelijkheid te zien. Daarbij gelden de wetten van de medialogica: nieuws gaat over wat vandáág aan de hand is, over wat de aandacht trekt, over uitzonderingen. Gevolg: nieuws vertelt je niet hoe het ervoor staat in de wereld; nieuws vertelt vooral wat er mis gaat in de wereld. Wie beseft hoe medialogica werkt, kan alarmerende berichten beter relativeren.
2. Vraag je af wat het nieuws niet vertelt
Vooral trends en vooruitgang halen het nieuws niet. Neem de recente nieuwsberichten over dodentallen door hittegolven. Een duik in de data vertelt ook een ander verhaal. Een eeuw geleden eiste extreem weer gemiddeld een half miljoen mensenlevens per jaar. Het afgelopen decennium waren het er minder dan 20.000 per jaar. Dat is een daling van 96 procent terwijl de wereldbevolking verdriedubbelde. Zoiets wordt niet snel een krantenkop.
3. Haal je nieuws ergens anders vandaan
Deze data over extreem weer komen van de International Distaster Database EM-DAT. Toegeven: geen lectuur die je voor je lol gaat lezen. Gelukkig zijn er prima websites met toegankelijke artikelen en mooie visualisaties over wereldwijde trends. Human Progress is er een, maar mijn favoriet is OurWorldinData. In een oogopslag vind je hier artikelen over voedsel, gezondheid, armoede, geweld en mensenrechten. Vaak bemoedigend, soms zorgwekkend, maar altijd voorbij de waan van de dag. Kortom, sla de krant eens dicht, zet het nieuws af, en verfris je wereldbeeld met een duik in deze data.
Meer over de impact van de media – en hoe je je daartegen kunt wapenen – vertel ik tijdens de tweedaagse Abdijsessie ‘Inspireren met Vooruitgang’
