Het Roergebied roept

Ooit zwart en vervuild, nu groen en cultureel

Hoe bouwen we een nieuwe wereld? Hoe transformeren we een regio met vijf miljoen mensen van vuil en industrieel naar groen en cultureel? Hoe sluit je honderden kolenmijnen en hoogovens en open je tegelijkertijd tal van musea, universiteiten en high tech bedrijven? Wij van Curicos -Ralf, Mirjam, Felix en Elleke- vertellen graag over vooruitgang die we boeken, maar we praten zelden over de vraag hóe we die vooruitgang voor mekaar krijgen. Hoe die vooruitgang, heel concreet, door mensen kan worden vormgegeven. Nu doen we dat voor het eerst. En waar kan dat beter dan in het Roergebied?

Berookt, zwart en diep vervuild, zo kenden wij het Roerbied. Nergens reden we sneller doorheen, op weg naar Scandinavië of Berlijn, dan door deze regio. Met meer dan 1000 kolenmijnen, 160 hoogovens en veel grootschalige chemie zorgde het Roergebied anderhalve eeuw voor de welvaart van Duitsland. De miljoenen mensen die er woonden en werkten vielen echter te betreuren. In het Roergebied, met zijn zwavelspuwende schoorstenen en rivieren vol gif, daar moest je niet zijn.

Zo was het in de jaren ’60 en ’70. Vervolgens begon de transformatie. Binnen een halve eeuw sloten alle kolenmijnen, verdween een groot deel van de chemie en zijn nog maar een handvol hoogovens over. Vandaag is het Roergebied een groene metropool, een ‘Landschaftspark’ waar alles draait om kennis en cultuur. Rond de 300.000 studenten studeren aan vijf grote universiteiten en twintig hogescholen. Met meer dan 200 musea kent het Ruhrgebied de grootste dichtheid aan tentoonstellingen in Europa.

En wie had kunnen vermoeden dat de achtergelaten industrie zich zou laten overwoekeren door overweldigend groen? Dat zich tussen de oude hoogovens, kranen en mijnschachten een ongekende biodiversiteit zou ontwikkelen? Dat het Roergebied een enclave zou worden voor soorten die elders in Europa op uitsterven staan? En dan is het Roergebied ook nog eens een ongekende multiculturele regio. Een op de drie inwoners is hier migrant. Toch krijgt de extreemrechtse AfD er maar amper voet aan de grond.

Hoe kreeg het Roergebied deze omwenteling voor elkaar? En wat kunnen wij ervan leren? Hoe bouw je een betere, gezondere en mooiere samenleving? Deze vraag beantwoorden we tijdens deze mix van Inspiratiereis en Abdijsessie. Net als bij een Curicos-inspiratiereis zijn we veel buiten, wandelend door een natuurgebied of een oude arbeiderskolonie. En net als bij een Curicos-Abdijsessie vergaren we veel kennis en ideeën rond het thema ‘vooruitgang’; al overnachten we deze keer niet in een klooster maar in een retraitegebouw van de vakbond.

Inspiratiereis / Abdijsessie Het Roergebied roept:

vrijdag 6 juni - zondag 8 juni 2025
vrijdag 26 september - zondag 28 september 2025

Meer informatie en aanmelden: Ralf@curicos.nl

Programma
We ontmoeten elkaar op vrijdagmiddag in het Landschafspark Duisburg Nord -zie de kleurrijke foto boven- en storten ons meteen op de vraag hoe het Roergebied in zo’n korte tijd kon veranderen van een regio vol zware industrie in een regio waar kennis en cultuur centraal staan.

De zaterdag staat in het teken van migratie en integratie. Tijdens een wandeling met moskeebestuurder Hülya Altun door haar ‘Turkse’ wijk Marxloh leren we hoe nieuwkomers gemakkelijk onderdeel kunnen worden van hun nieuwe woonplaats.

De zondag draait dan om het verschijnsel ‘Industrienatuur’. Met biologe Daniela Scharf wandelen we door het ‘Gleispark Frintrop’. Ooit was dit spoorpark een kaal en zwaar vervuild rangeerterrein en nu is het een groene oase waar zich afgelopen decennia een enorme diversiteit aan soorten ontwikkelde: van vlinders en sprinkhanen, tot spechten, fazanten en haasachtigen. We wisselen onze wandelingen af met lezingen en gesprekken, met maaltijden in Gaststätten  en –bij mooi weer– een verblijf in de Biergarten.

Prijs
De prijs voor dit inspiratieweekend/abdijsessie is 575 euro. In dit bedrag zit alles: de overnachtingen, de maaltijden, de entrees, colleges en rondleidingen. Alleen voor de drankjes maken we een gemeenschappelijke pot.

Over ons
’Het Roergebied roept’ is een programma van filosoof-theoloog dr. Ralf Bodelier en mediawetenschapper en sociaalgeograaf dr. Mirjam Vossen. Zij verzorgen de reis samen met biologe Daniela Scharf (Oberhausen) en moskeebestuurder Hülya Altun (Duisburg).
Van harte welkom is iedereen met een open geest en een goed humeur. Van belang is wel dat je wandelfit bent, want we wandelen door het stadje Marxloh, over het terrein van de oude kolenmijn Zollverein en heuvelop naar het Tetraeder in Bottrop.

Meer informatie en aanmelden: Ralf@curicos.nl

Dit schreven deelnemers in juni 2024.
Jacqueline Kortekaas:
Het was een prachtig en verrassend weekend.
Een aanrader!

Ron de Bruijn
Het was uitermate boeiend. Hoop nieuwe inzichten gekregen en een mooi gebied gezien, dingen die je daar zeker niet verwachtte.

Willeke Eskes
Beste Ralf en Mirjam… Dank voor de organisatie van een reis met vele verrassingen en nieuwe mooie inzichten. Het beeld van het Ruhrgebied, migratie en industriecultuur hebben we in sneltreinvaart bijgesteld dit weekeind. Daarnaast fijne gesprekken en door de groep ingebrachte kennis.

Een mooie mix van leren, ontdekken en ontspannen.

Journalist Jan Akkermann van de West-Duitse omroep, liep in juni 2024 drie dagen met ons mee. In augustus ’24 verscheen zijn mooie, enthousiasmerende reportage in het televisieprogramma Lokalzeit.