Wereldbevolking steeg, honger daalde. Hoe kan dat?

Eerst het slechte nieuws: de afgelopen vijf jaar steeg het percentage mensen dat hongerig is of ondervoed met 1 procentpunt: van 8 naar 9 procent van de wereldbevolking. Dat zijn zo’n 767 miljoen mensen die domweg te weinig te eten hebben. Deze toename is dramatisch. Want honger en ondervoeding moeten niet toenemen. Ze moeten afnemen, hoe sneller hoe beter.

Dan het goede nieuws: twintig jaar geleden was nog 13 procent van de wereldbevolking hongerig of ondervoed. En zo’n zestig jaar geleden -de exacte data ontbreken- was dat nog rond de 25 procent.

Ondanks de recentelijke toename van honger, zien we over de laatste zestig jaar dus een duidelijke daling. En dat is opmerkelijk, want in diezelfde periode steeg de wereldbevolking van drie naar acht miljard mensen. Vijf miljard mensen kwamen erbij, en al die mensen moesten eten. Toch daalde de honger van 25 naar 9 procent. En de vraag is nu: wat heeft deze daling veroorzaakt?

De belangrijkste oorzaak is deze: we intensiveerden onze landbouw. Dankzij innovaties verhoogden boeren de opbrengsten op hun land. Zij gebruikten meer en betere kunstmest, en zorgden voor betere (en minder schadelijke) pesticiden en herbiciden. Boeren verbeterden het gebruik van water door irrigatie en drainage. Ze mechaniseerden hun productieprocessen en ze gingen verbeterde zaden gebruiken die een veel hogere opbrengst opleverden.

Omdat boeren hun bedrijven intensiveerden, deden ze nog iets belangrijks: er werd in die afgelopen vijftig jaar niet veel meer natuur omgezet in landbouwgrond. Terwijl de bevolking groeide en de landbouwproductie nog sneller groeide, groeide het landgebruik maar heel licht. Vandaag verbouwen we veel meer voedsel op dezelfde hoeveelheid land.

Kijk eens goed naar dit staatje, gemaakt door het onvolprezen ‘Our World in Data’.

Daarin worden vier ontwikkelingen gevolgd sinds het jaar 1961: de productie en oogst van granen (Cereal Production en Cereal Yield – het onderscheid tussen beiden laten we even voor het is). Daaronder de groei van de wereldbevolking en onderaan het landoppervlak dat werd gebruikt om die granen op te verbouwen en die groeiende wereldbevolking te voeden.

In een oogopslag zien we dat we heel veel meer graan gingen produceren. En dat de verbouw van dat graan vooruit begon te lopen op de groei van de bevolking, waardoor de honger begon te dalen. En dat we ondanks die productieverhoging, maar amper meer land nodig hadden. Dat is een uitstekende ontwikkeling. Want zo slagen we erin om meer mensen te voeden, terwijl we niet meer beslag leggen op de natuur.

Heb je interesse in de vooruitgang die we boeken, wereldwijd en in Nederland? Doe dan mee met een van de Curicos-abdijsessies ‘Het gaat beter met de wereld dan je denkt’.  De volgende sessie is van woensdag 29 november tot vrijdag 1 december 2023 op de Abdij van Koningshoeven in Tilburg.