Malawi, het ‘warme hart van Afrika’ is het armste land ter wereld. In Malawi leeft de helft van de bevolking van minder dan 1,90 dollar per dag. En dat was tien jaar geleden ook al zo. De oorzaken zijn bekend: lage economische groei, hoge bevolkingsgroei en een landbouw die volledig afhankelijk is van de hoeveelheid regen die er valt. (Of die er niet valt.)
En toch organiseren we in maart 2023 weer een reis naar Malawi, zoals we dat al 12 keer eerder deden. Niet om te kijken naar alles wat er fout gaat. In tegendeel, we gaan op zoek naar alles wat goed, beter en véél beter gaat in het vrolijke Afrikaanse land. Want vrolijk, ook dat is Malawi.
Wat gaat er dan beter? We maken er een top vijf van.
1. Dalende Kindersterfte. In Malawi, in 1961, stierven meer dan één op de drie kinderen voor hun vijfde verjaardag. Vandaag is dat één op de twintig. Dat is nog steeds veel te veel, want we weten dat het mogelijk is om de kindersterfte nog veel verder terug te dringen. Tot minder dan één op de 250, zoals in Nederland. ‘Maar ook een reis van 1000 mijl begint bij de eerste stap’, zei Mahatma Gandhi. En wanneer het gaat om kindersterfte, heeft Malawi de eerste stappen gezet.
2. Neergang Hiv-Aids. Reizend naar en door Malawi sinds 1994, maakten we het allemaal mee; de snelle opkomst van Hiv-Aids begin jaren ’90, het hoogtepunt van de epidemie aan het begin van deze eeuw en de snelle daling in de afgelopen tien jaar. Stierven in 1990 nog 2 op de 1000 Malawianen aan aids, in 2004 waren het er 8 op de 1000, vandaag is het 1 op de 1000. Dat is een enorme verbetering. Al kan het natuurlijk nog veel en veel beter. In Nederland sterft 1 op de 400.000 mensen aan Hiv-Aids. Marie Curie zei het zo: ‘mij werd altijd geleerd dat de weg van de vooruitgang niet snel gaat en ook niet gemakkelijk is.’
3. Dalende Honger en ondervoeding. In Nederland kennen we het verschijnsel niet meer: dat mensen sterven aan honger en ondervoeding. In Malawi stierven in 1990 nog 60 op de 100.000 mensen aan honger. Nu, dertig jaar later, zijn het er nog steeds 20 op de 100.000. Dat zijn er nog 20 teveel, maar het is wel een daling van 2/3. Obama zei het zo: ‘the world is bad, but better’.
4. Meer kinderen krijgen onderwijs. Eind jaren ’60 had meer dan 60 procent van alle Malawianen nog geen dag op school gezeten. Vervolgens ging het snel. Ook al groeide de bevolking hard, het aantal kinderen dat naar school ging groeide nog harder. Vandaag heeft nog maar 14 procent van alle Malawianen geen onderwijs genoten, en dat zijn vooral oude Malawianen. Overal in het land zitten de scholen tjokvol. Na 2050, zo menen onderzoekers, zal vrijwel iedere Malawiaan op school hebben leren lezen, rekenen en schrijven.
Hier geldt wat de Britse premier Winston Churchill ooit zei. ‘Elke dag kun je vooruitgang boeken. En elke stap kan vruchtbaar zijn. Vervolgens zal zich een pad voor je uitstrekken dat steeds langer wordt, dat blijft stijgen, maar dat ook alsmaar beter wordt.’
5. Fors stijgende levensverwachting. Stel je voor: in 1950, toen een Nederlandse baby mocht verwachten 71 jaar te worden, mocht een Malawiaanse baby verwachten 33 jaar te worden. Tussen beide levensverwachtingen zat een gat van maar liefst 38 jaar. En kijk nu eens naar onderstaand grafiekje.
Terwijl de Nederlandse levensverwachting omhoog bleef kruipen, tot 83 jaar vandaag, sprong de Malawiaanse omhoog naar 63. Het gat is er nog steeds. Maar vandaag is het verschil nog maar 20 jaar en wanneer de trend zich doorzet, zal het alleen nog maar kleiner worden. ‘Alles gaat beetje bij beetje. Maar uiteindelijk vormen al die beetjes een hele hoop’, aldus een Tanzaniaans spreekwoord.
Wil je in maart 2023 met ons mee naar Malawi? Stuur een mailtje naar ralf@curicos.nl en we nemen snel contact met je op.
